قرارداد تهاتر، جزو قراردادهایی است که از قدمت بسیار طولانی در طول زمان برخوردار بوده است. در زمانهای قدیم این نوع قراداد معاملات پایاپای نام داشت. در معاملات پایاپای دو کالا یا خدمات با ارزش یکسان مورد معامله قرار می گرفت. به گونهای که در این مدل قرارداد، هیچ گونه وجه نقد یا ابزار معاملاتی مورد استفاده قرار نمی گیرد و معامله نمیشود. در این مواقه هر دو طرف قرارداد، دارای محصولات و خدماتی هستند که نیاز یکدیگر را برطرف می کنند. برای آشنایی بیشتر با قرارداد تهاتر، ادامه مطلب را از دست ندهید.
شرایط ایجاد قرارداد تهاتر
از نظر حقوقی تهاتر به معنا اجرای تعهدات یکسان در بین دو طرف است. با توجه به همین مورد قراردادهای تهاتر از نکات و شرایطی برخوردار هستند که برخی از آنها عبارت است از:
- طلبکار بودن شدن دو طرف قرار داد در برابر یکدیگر: با توجه به این شرط باید هر دو طرف معامله نسبت به یکدیگر تعهد داشته باشند. به هیچ عنوان طرفین قرارداد برای رفع بدهی یا قرص نمیتوانن چد از این مدل قراردادها استفاده کنند.
- هم جنس بودن هر دو بدهی: به منظور رعایت شرایط و قوانین موجود در زمینه تهاتر، بدهی هر دو طرف معامله باید با یکدیگر یکسان باشد. در این صورت در برابر یک بدهی ریالی، نمی توان برای یک بدهی دلاری تقاضا کرد.
- زمان و مکان یکسان: یکی دیگر از مهمترین شرایط تهاتر، یکسان بودن زمان و مکان است. به هیچ عنوان امکان ندارد که یک قرارداد در شمال کشور و دیگری در غرب ایجاد شود. پس زمان و مکان در برقراری قراردادهای تهاتر بسیار مهم است.
پیشنهاد ما: قیمت ویلا در سهیلیه
موارد مهم در تنظیم قرارداد تهاتر
در هر نوع قرارداد حقوقی باید موارد و نکات زیادی رعایت شود. قراردادهای تهاتر هم جزو قراردادهایی هستند که دارای موارد نکات مهم هستند که شما باید توجه ویژهای به آن داشته باشید. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارت است از:
- طرفین قرارداد: در این قراردادها بایستی اطلاعات درست طرفین تهاتر، مثلا نام و نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی، شماره همراه و غیره ذکر گردد.
- موضوع قرارداد: در این بخش بایستی اطلاعات درست در مورد موضوع قرار داد آورده شود. به عنوان مثال باید نوشته شود که موضوع قرارداد تهاتر یک ملک معین با ملک دیگر دارای چه مشخصاتی هستند. اطلاعاتی مانند متراژ، سن بنا، موقعیت مکانی و غیره حتما باید در قرارداد وارد شود.
- مدت زمان قرارداد: مدت زمان قرارداد معمولا از تاریخ شروع قرارداد تا مدت معین که طرفین در نظر گرفتهاند، ادامه خواهد داشت.
- مبلغ قرارداد و شیوه پرداخت: مبلغ قرارداد در واقع ارزش اموال مورد تهاتر است که باید مبلغ اآن در قرار داد ذکر شود. همچنین روش پرداخت هم جزو موارد ضروری در قرارداد محسوب می گردد.
- برطرف کردن اختلافات: در تنظیم قرارداد تهاتر غالبا اختلافاتی ایجاد میشود که توصیه میشود قبل از شروع قرارداد روش حل آنها را تعیین کنید.
انواع قرارداد تهاتر
یک اصل بسیار مهم در قراردادهای تهاتر این است که اندازه بدهکاری دو طرف معامله باید کاملا یکسان باشد. همچنین توجه داشته باشید که موضوع قرارداد هر دو طرف معامله یک موضوع واحد باشد و هیچ تفاوتی با یکدیگر نداشته باشند. با توجه به این موارد قراردادهای تهاتر را در ۴ دسته قرار میدهند که عبارت است از:
- تهاتر قهری: به این مدل قرارداد، تهاتر عقلی و یا قانونی هم گفته میشود. در این قرارداد، طرفین معامله و حکم دادگاه هیچ گونه دخل و تصرفی در اجرای آن نخواهد داشت. پس به همین دلیل به این نوع معامله، تهاتر قهری میگویند.
- تهاتر اختیاری: در این مدل قرارداد مهمترین نکته در مورد تهاتر؛ یعنی همجنس یا همسطح بودن بدهی رعایت نمیشود. اما در این قرارداد طرفین معامله با توجه به وضعیت خود، شرط هایی را برای تهاتر خود تنظیم میکنند.
- تهاتر قضایی: تهاتر قضایی با شکایت و تقاضا یکی از طرفین به دادگاه و هنگام ایجاد مشکل میان دو طرف قرارداد ایجاد خواهد شد. در این مواقع دادگاه بعد از رسیدگی به پرونده دو تعهد در برابر یکدیگر، قوانین تهاتر میان آن دو را احراز کرده و حکم نهایی را اجرا خواهد کرد.
- تهاتر ایقاعی: این قرارداد هنگامی ایجاد میشود که دو بدهی از قوانین اصلی تهاتر برخوردار نباشند.
مهم ترین مزیتهای ایجاد قراردادهای تهاتر
امزوزه هم مانند زمانهای گذشته، ممکن است به هر دلیلی در بین افراد قراردادهای تهاتر ایجاد شود. این نوع قراردادها برخلاف سایرین مزیتهای زیادی دارند؛ به همین دلیل طرفداران آن بسیار زیاد هستند. برخی از مهمترین مزیتهای تهاتر عبارت است از:
- قراردادهای تهاتـر در حد حکم تأدیه دین اهمیت دارند.
- تهاتـر از پرداخت مکرر دیون و صرف وقت و هزینه ایفای تعهدات متقابل پیشگیری خواهد کرد.
- در این قرارداد برای دست یافتن هر یک از طرفین به طلب خود، امنیت بسیار زیادی فراهم میشود. در این صورت افراد بیشتر از این نوع قرارداد استفاده میکنند.
- بعد از مدت زمان مشخص بدهی هر دو طرف معامله برطرف شده و هیچ بدهی در قبال یکدیگر نخواهند داشت.
- بعد از اینکه بدهی بین دو طرف قرارداد از بین رفت، در این صورت وثیقهها و تضمین ها هم از بین خواهند رفت.
- قراردادهای تهاتر نه تنها در بین دو نفر بلکه ممکن است بین کشورها و حتی در سطح بین المللی هم اجرا گردد.
سخن پایانی
تهاتر در واقع تبادل کالا، پایاپای و برابر شدن است. در قرارداد تهاتر وظیفه تعهد دین دو طرف به دلیل مساوی بودن دین هر دو نسبت به یکدیگر حذف خواهد شد. در این قرارداد بین دو طرف کالاهای یکسان و در زمان و مکان یکسان معامله میشود. با توجه به شرایط و قوانین این نوع قراردادها را در ۴ دسته تقسیم بندی می کنند که هریک شرایط خاص خود را دارند.